مشاوره والدین و تربیت فرزند

اگر تا به حال کسی سر شما فریاد زده باشد، می‌دانید که صدای بلند باعث شفافیت بیشتر پیام نمی‌شود.

این موضوع برای فرزندان شما نیز صادق است. فریاد زدن مداوم بر سر کودکان باعث می‌شود که واکنش آن‌ها نسبت به صدای شما تنظیم شود و نظم و انضباط بخشیدن به آن‌ها سخت‌تر خواهد شد؛ زیرا هر بار که شما صدای خود را بالا می‌برید، قدرت پذیرش آن‌ها کاهش می‌یابد.

پژوهش‌های اخیر اشاره می‌کند که داد زدن سر بچه‌ها باعث می‌شود آن‌ها از نظر جسمی و کلامی پرخاشگرتر شوند. مهم نیست که داد زدن شما بر سر کودک به چه علت است، این رفتار بیانگر عصبانیت است و باعث می‌شود کودک بترسد و احساس ناامنی کند.

از طرف دیگر، رفتار توأم با آرامش و اطمینان‌بخشی باعث می‌شود کودکان علی‌رغم رفتار بد احساس دوست داشته شدن و پذیرش کنند.

طبق نظر روانشناس کودک فریاد زدن سر کودک کار بدی است و فریاد زدنی که همراه با توهین و تحقیر باشد به‌عنوان سوء‌استفاده‌ی عاطفی شناخته می‌شود و می‌تواند اثرات طولانی‌مدت مخربی همچون کمبود عزت‌نفس، اضطراب و افزایش پرخاشگری را در پی داشته باشد.

شاخص توده‌ی بدنی (BMI) عددی است که به کمک آن می‌توان نسبت قد و وزن و تناسب آن‌ها را بررسی کرد. علاوه بر قد و وزن در کودکان سن و جنسیت نیز برای تعیین میزان اضافه‌وزن اهمیت دارد؛ برای همین وضعیت کودک را در مقایسه با دیگر هم سن و سال‌هایش بررسی می‌کنند. این مفهوم صدک نام دارد. کودکانی که در صدک نود و پنجم به بالا قرار می‌گیرند دچار اضافه‌وزن و چاقی هستند.

چاقی کودکان طبق گفته روانشناس کودک تهدیدی جدی برای سلامتی آن‌ها است. کودکانی که اضافه‌وزن دارند به‌راحتی ممکن است دچار چاقی شدید شوند و در معرض ابتلا به تعدادی از بیماری‌های مزمن قرار بگیرند. سلامتی ضعیف ناشی از چاقی در کودکی می‌تواند تا بزرگ‌سالی ادامه یابد. چاقی کودکان فقط بر سلامت جسمی آن‌ها تأثیر نمی‌گذارد بلکه کودکان و نوجوانان دارای اضافه‌وزن یا چاقی می‌توانند افسرده شوند و خودانگاره (درک و احساسی که نسبت به خود دارند) و اعتمادبه‌نفس ضعیفی داشته باشند.

سابقه خانوادگی، عوامل روان‌شناختی و سبک زندگی همگی در چاقی کودکان نقش دارند.

کودکانی که والدین یا سایر اعضای خانواده‌ی آن‌ها دارای اضافه‌وزن یا چاقی هستند، به‌احتمال‌زیاد این روند را دنبال می‌کنند؛ اما علت اصلی چاقی کودکان ترکیبی از خوردن زیاد و تحرک کم است.

یک رژیم غذایی ضعیف حاوی مقادیر بالای چربی یا قند و مواد مغذی کم می‌تواند باعث افزایش وزن سریع در کودکان شود؛ بنابراین خوردن فست فودها و غذاهای آماده و کنسروی علاوه بر این‌که باعث چاقی در کودکان می‌شود به دلیل نداشتن مواد مغذی در روند رشد آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند.

فعالیت بدنی ناکافی نیز از دیگر عوامل مهم در چاقی کودکان است. ورزش و تحرک بدنی باعث سوزاندن کالری شده و در نتیجه منجر به کاهش وزن می‌شود. در کودکانی که فعالیت فیزیکی کمی دارند احتمال چاقی بیشتر است.

مسائل روان‌شناختی از دید مشاور کودک نیز ممکن است منجر به چاقی در برخی از کودکان شود. کودکان و نوجوانانی که بی‌حوصله هستند و استرس و افسردگی دارند ممکن است برای کنار آمدن با احساسات منفی بیشتر غذا بخورند.

دنیای یک کودکی که به‌تازگی شروع به راه رفتن و حرف زدن می‌کند، به‌طور مداوم در حال گسترش است. آن‌ها شروع به کشف آنچه که فراتر از آغوش پدر و مادرشان است، می‌باشند. کاملاً ناگهانی شروع به حرکت می‌کنند و دائماً با صداها و تجربیات جدیدی آشنا می‌شوند.

جالب است بدانید برای کودکان فریاد زدن احساس قدرتمند بودن را منتقل می‌کند؛ درحالی‌که کودکان همیشه مشغول جذب هر اتفاق و رفتاری در اطراف خود هستند، ممکن است توانایی پردازش تجربیات جدید خود را نداشته باشند.

جیغ زدن کودک ممکن است وسیله‌ای برای به اشتراک گذاشتن تحریک بیش‌ازحد، ناامیدی، خشم، گرسنگی، شادی یا هیجان از انجام کاری باشد. این می‌تواند آسان‌ترین راه برای برقراری ارتباط با احساس آن‌ها در زمانی‌که قادر به یافتن کلمات نیستند، باشد. همچنین یکی از معدود مواردی است که آن‌ها به‌خوبی روی آن کنترل کامل دارند؛ زیرا شما به‌عنوان یک پدر مادر از نظر فیزیکی نمی‌توانید جلوی جیغ زدن کودک را بگیرید.

هرچند که گاهی پدر مادرها تنها کاری که می‌توانند انجام دهند پاسخ به فریادهای آن‌هاست. البته این تنها مواردی نیست که باعث جیغ زدن کودک شما می‌شود. درادامه دلایل مهم را مطرح می‌کنیم.

علائم متداول موضوعات بهداشت روان

بی اختیاری ادرار تنظیم مشکل در موقعیت های اجتماعی و یا موقعیت های جدید کابوس های مکرر ، وحشت در شب و یا مشکلات خواب مانند بی خوابی نمرات پایین یا افت ناگهانی تحصیلی نگرانی و استرس مداوم کناره گیری اجتماعی از فعالیت هایی که فرزند شما زمانی دوست داشته است . کاهش قابل توجه و یا ناگهانی اشتها و یا کاهش شدید وزن وسواس یا تلاش فرزند شما به صداهایی که در گوش خود می شنود ، پاسخ می دهد . بیشتر وقت خود را به تنهایی و یا درگیر انزوای اجتماعی داوطلبانه می گذراند .

تاریخچه فرزند پروری

بسیاری از افراد درباره پیشینه و تاریخچه فرزند پروری اطلاعات چندانی ندارند و اگر از آن‌ها درباره این مسئله سوال کنید، به پاسخ روشنی نمی‌رسید. اما باید در نظر داشته باشید که روش‌های تربیت فرزند و الگوهای فرزند پروری در طول تاریخ به طور مکرر تغییر کرده‌اند. می‌توان گفت که در سه دهه ابتدایی قرن حاضر، روش ‌های فرزند پروری بیشتر در سبک‌های خشک و خشن خلاصه می‌شد. دورانی که به والدین توصیه می‌شد از ابراز محبت یا در آغوش گرفتن فرزندانشان پرهیز کنند تا آن‌ها به شخصیت‌ها لوس و وابسته‌ تبدیل نشوند. در این دوران در واقع کودکان شکلی مینیاتوری از بزرگسالان بودن و تفاوت چندانی میان آن‌ها و افراد بالغ وجود نداشت  در دهه 1940 شیوه های فرزند پروری دچار تغییر و تحول شدند و دیگر خبری از روش‌های خشک نبود  در واقع فرزند پروری پس از دهه 40 تحت تاثیر روانکاوی قرار گرفت و اهمیت امنیت عاطفی کودک و زیان‌های ناشی از تربیت خشک و سختگیرانه مطرح شد. به طور کلی می‌توان گفت که فرزند پروری و شیوه‌های تربیتی، از سال‌ها پیش در میان جوامع مطرح شدند و تا به امروز، تغییر و تحولات زیادی را از سر گذرانده‌اند.

سبک‌های فرزند پروری

همانطور که اشاره کردیم، برای تربیت فرزند سبک و روش‌های گوناگونی وجود دارد و هر یک از آن‌ها روی یکی از جنبه‌های رشد و تربیت تمرکز دارند و راهکارهای گوناگونی را در این رابطه  روانشناس کودک ارائه می‌دهند.

 به طور کلی چهار سبک برای فرزند پروری وجود دارد که در ادامه آن‌ها را برای شما شرح می‌دهیم:

 سبک مستبدانه

 اولین شیوه برای فرزند پروری سبک مستبدانه است. این سبک بر کنترل زیاد و محبت کم تاکید دارد و والدینی که این شیوه تربیتی را برای فرزندان خود به کار می‌گیرند، اهمیت ویژه‌ای برای نظم قائل‌اند.

 والدین مستبد احساسات و هیجانات کودک را نادیده می‌گیرند و میزان صمیمت عاطفی آن‌ها با کودک بسیار ناچیز است. 

در این روش پدر و مادر تاکید دارند که فرزندان باید قوانین و مقررات را بی‌چون‌وچرا بپذیرند و به همه دستورات و اوامر عمل کنند.

 بنابراین باید گفت والدینی که سبک مستبدانه را برای تربیت فرزند خود انتخاب می‌کنند، چندان اهل گفت‌وگوی منطقی نیستند و شیوه تربیتی آن‌ها بر پایه اطاعت کردن بنا شده است.

 کودکانی که در این سبک فرزند پروری رشد می‌کنند، اغلب به افراد مطیعی تبدیل می‌شوند که منتظرند دیگران به آن‌ها امر و نهی کنند و یا مسیرشان را به آن‌ها نشان دهند.

 در بسیاری از موارد، فرزندانی که در این سبک رشد یافته‌اند، از حل مسائل مهم زندگی خود ناتوان هستند و اغلب به پرخاشگری و بدخلقی روی می‌آورند.

 آن‌ها همیشه احساس می‌کنند که نظراتشان هیچ ارزشی ندارد و به طور کلی از جایگاه ویژه‌ای برای آن‌ها وجود ندارد.

 آن‌ها ممکن است به دلیل ترس از تنبیه و سرزنش از سوی والدین به دروغگویی یا پنهان‌کاری روی بیاورند این ویژگی را تا پایان عمر به همراه داشته باشند. 

اگر قرار باشد ویژگی‌های تربیتی سبک مستبدانه را در چند مورد خلاصه ‌کنیم، می‌توان آن را در موارد زیر جای داد:

 _ مراقبت و حمایت اندک _ انتظارات زیاد و انعطاف‌پذیری کم _ به کار گرفتن تنبیه و سرزنش _ رابطه یک‌سویه (اغلب از مادر به کودک) _ عدم توضیح دلیل برای موارد گوناگون سبک سهلگیرانه سبک سهلگیرانه از دیگر شیوه‌های تربیت فرزند است که می‌توان آن را میان بسیاری از والدین دید.

 والدین سهل و آسان‌گیر،

 کودک را برای انجام هر کاری آزاد می‌گذارند و برخلاف والدین سختگیر، قوانین و مقررات خاصی ندارند و یا قوانین آن‌ها بسیار محدود و اندک است.

 در این شیوه تربیتی، رابطه والد و فرزندی شبیه به یک دوست است. در واقع والدین مانند یک دوست با فرزندان خود حرف می‌زنند و به مشکلات آن‌ها گوش می‌کنند، اما نکته مهم این است که راه‌حلی را برای رفع مشکلات فرزندان خود ارائه نمی‌دهند 

 این والدین در برخورد با فرزندانشان بسیار بخشنده هستند و عموما به سادگی اشتباه‌ آن‌ها را نادیده می‌گیرند. اما نکته مهم در این باره این است که والدین این سبک، به دلیل دلسوزی زیاد، پیامدهای رفتاری فرزندانشان را چندان جدی نمی‌گیرند و با کمترین اصرار و خواهش فرزندان، امتیازهای سلب شده از آن‌ها را به سرعت به آن‌ها باز می‌گردانند.

 عزت نفس پایین ویژگی مهم فرزندان پرورش‌یافته در این سبک تربیتی است.

 کودکانی که والدین سهلگیر دارند، بیش از دیگران در کنترل هیجانات و بازداری رفتاری خود مشکل دارند و در آینده برای انجام فعالیت‌های مهم‌تر دچار مشکلات جدی می‌شوند.

 ویژگی‌های مهم الگوی فرزند پروری سهلگیر، در موارد زیر جای می‌گیرد:

 _ انتظارات بسیار پایین از فرزند _ روابط گرم میان والد و فرزند _ عدم وجود قوانین سخت یا وجود قوانین بسیار محدود _ عدم وجود هدایت از سمت والدین و تصمیم‌گیری صرف توسط فرزند سبک طردکننده والدینی که سبک طردکننده را برای تربیت فرزند انتخاب می‌کنند، از آن دسته والدینی هستند که توجه بسیار کمی به فرزند خود دارند و در بیان خودمانی‌تر، معتقدند بچه‌ها خودشان بزرگ می‌شوند 

 در این شیوه فرزند پروری فرزندان نه‌تنها از سوی والدین هدایت نمی‌شوند، بلکه توجه بسیار کمی را هم دریافت می‌کنند.

 این غفلت نسبت به فرزند، در بسیاری از موارد ممکن است به صورت ناخواسته و به دنبال وجود یک مشکل رخ دهد.

 برای مثال والدی که به بیماری افسردگی مبتلاست به شکل ناخودآگاه به غفلت از فرزندان و نادیده گرفتن آن‌ها روی می‌آورند. همچنین در مواردی که مشکلات حاد مالی، از دست دادن شغل، بیماری و ... رخ می‌دهد و این مسائل منجر به ایجاد سبک تربیت طردکننده می‌شود.

 والدینی که این شیوه را پیش می‌گیرند، آگاهی اندکی درباره رشد و پرورش کودک دارند و قادر به رسیدگی نسبت به نیازهای عاطفی و جسمی کودک نیستند. 

این روش تربیتی، بیش از دیگر روش‌ها آسیب‌زننده است و فرد را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند. کودکان پرورش یافته در این سبک تربیتی، اغلب اعتماد به نفس اندکی دارند و در برخورد با اجتماع نمی‌توانند با قاطعیت رفتار کنند و یا تصمیم بگیرند.

 آن‌ها اغلب به افسرده‌خویی، دوری از دیگران و عدم برقراری ارتباط با افراد دیگر دچار می‌شوند و برای جلوگیری از طرد شدن دوباره، به رابطه جدیدی ورود نمی‌کنند.

 احساس کم ارزش بودن نیز از دیگر پیامدهای روش تربیتی طردکننده است که در این افراد به مقدار زیادی دیده می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های شیوه فرزند پروری طردکننده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 _ عدم وجود روش تربیتی مشخص _ عدم حمایت و تامین عاطفی و جسمی _ مراقبت اندک از سوی والدین _ انتظارات اندک از فرزندان سبک مقتدرانه والدینی که سبک مقتدرانه را به عنوان یک روش برای فرزند پروری انتخاب می‌کنند، تلاش بسیار زیادی را برای ایجاد یک رابطه مثبت، سالم و صمیمی با فرزندان خود به کار می‌گیرند.

 آن‌ها در کنار اهمیت دادن به عواطف و احساسات کودک، قوانین مشخصی را هم وضع کرده و پیامد عدم رعایت قوانین را اجرا می‌کنند. در تربیت سبک مقتدرانه، ارزش و اهمیت زیادی برای احساسات و عواطف کودک در نظر گرفته شده و در کنار آن بر نقش تربیتی و تاثیرگذاری والدین هم تاکید می‌شود.

 این والدین دلایل وضع قوانین خود را به طور روشن بیان می‌کنند و در کنار آن از روش‌های تربیتی مثبت، مانند پاداش دادن یا تشویق بهره می‌گیرند.

 در سبک مقتدرانه اهمیت زیادی به سلامت روان و روش صحیح رشد فرزندان داده می‌شود. بنابراین افرادی که در این سبک تربیتی پرورش می‌یابند، در آینده به افراد مسئولیت‌پذیر و مستقلی تبدیل می‌شوند به در بیان نظرات و احساسات خود آزادند.

 فرزندان پرورش‌یافته در این سبک به سمت موفقیت و پیشرفت تمایل بیشتری دارند و در تصمیم‌ها به شکل موفق‌تری عمل می‌کنند. ویژگی‌های خاص الگوی فرزند پروری مقتدرانه را می‌توان در موارد زیر جای داد:

 _ وجود قوانین روشن و مشخص _ حمایت عاطفی و روحی والدین از فرزندان _ ارتباط موثر و صمیمی میان والد و کودک _ وجود انتظارات و حمایت بالا نکاتی برای موفقیت در فرزند پروری فرزند پروری به عنوان یک مهارت معرفی می‌شود که با یادگیری صحیح آن می‌توانید در تربیت فرزندان خود به شکل موفقی عمل کنید.

 برای آنکه این مرحله از والدگری را با موفقیت طی کنید، بهتر است نکات زیر را در نظر بگیرید: _ از صحبت کردن با فرزندان خود نترسید و سعی کنید در تمام مراحل همراه آن‌ها باشید. گفت‌وگو می‌تواند در بسیاری از موارد به شکل موثری کیفیت روابط را بالا ببرد. _ اقتدار والد بودن را به ترس از تنبیه و اطاعت تبدیل نکنید.

 _ شنونده خوبی برای فرزندان خود باشید. _ در وضع و اجرای قوانین خود مصمم باشید و دلایل آن را برای فرزندان خود توضیح دهید. _ پیامدهای عدم اجرای قوانین را به طور جدی اجرا کنید. چراکه عدم اجرای قوانین از سوی شما باعث می‌شود که فرزندتان چندان روی حرف‌های شما حساب نکند.

 _ از فرزندان خود، به‌ویژه کودکان نظر بخواهید و آن‌ها را در بحث شرکت دهید. باید در نظر بگیرید که نقش شما به عنوان والد، بسیار بیشتر و پررنگ‌تر از دیگر عوامل تربیتی است. مشاوره فرزند پروی را چگونه دریافت کنیم؟

در مشاوره کودک تلفنی آنلاین به کمک مشاور کودک و روانشناس کودک حرفه ای همه این مسایل قابل حل است . 

اهمیت آموزش و مشاوره مشکلات جنسی برای والدین

از آنجایی که در مدارس بستر مناسبی برای آموزش و مشاوره جنسی فراهم نیست. 

یکی از راه های مناسب برای کمک به نوجوانان می تواند استفاده از مشاوره جنسی در مراکز مشاوره کودک آنلاین باشد.

 استفاده از خدمات مشاوره جنسی ، مشاوره خانواده آنلاین، مشاوره ازدواج تلفنی مراکز مشاوره می تواند بسیار به شما در حل مشکلات کمک کند. 

والدین می توانند با استفاده از مشاوره جنسی، آموزش های لازم برای انتقال مسائل جنسی به فرزندانشان را بیاموزند. از آنجایی که مراکز مشاوره برای برخی افراد به راحتی در دسترس نیست، والدین می توانند از مشاوره تلفنی کودک آنلاین برای دریافت آموزش های لازم استفاده کنند.

چالش های فرزندپروری

بزرگ کردن کودک به دلایل زیادی می تواند دشوار باشد.

 برخی از شایع ترین چالش های که والدین با آن روبرو هستند، عبارتند از: کمبود وقت کمبود خواب مشکلات مالی مراقبت های مداوم حفظ روابط بزرگسالان برنامه ریزی دقیق روزانه برای کودک مشکلات والدین ممکن است در شرایطی که فرزند آنها مشکلات رفتاری خاصی دارد بیشتر هم شود.

 به خصوص اگر کودک از نظر روحی و روانی مشکل خاصی داشته باشد به طور حتم وظایف والدین سنگین تر و بغرنج تر می شود.

 حتی در برخی شرایط ممکن است والدین احساس گناه و استرس بیشتری داشته باشند.

 برخی از شرایط و عوامل می توانند منجر به تشدید مشکلات رفتاری در کودکان شوند، به طور مثال در شرایطی که والدین با یکدیگر تفاهم ندارند بالتبع مشکلات فرزندپروری آنها بیشتر می شود.

 عدم ارتباط مناسب بین والدین می تواند کودک را کاملا گیج و مضطرب کند.

 حتی این شرایط باعث می شود کودکان به والدین خود اعتماد نکنند و رفتارهای نامناسب را از خودشان بروز دهند

. برهمین اساس روانشناسان کودک و مشاور کودک تاکید بسیار زیادی بر حفظ رابطه منسجم و ایجاد رابطه موثر در بین والدین ها دارند.