انواع تنبیه

انواع تنبیه در روانشناسی

 

 از دیدگاه روانشناسی، تنبیه انواع گوناگونی دارد که به‌کارگیری هر یک از این انواع در شرایط خاصی لازم است. باید این نکته را هم در نظر بگیرید که هر از این انواع باید طبق ترتیب خاصی اعمال شوند که هم تاثیرگذار باشند و هم کودک را دچار هیجانات و مشکلات روانشناختی نکنند. از جمله انواع تنبیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 - تذکر غیر مستقیم 

اولین نوع تنبیه تذکر غیر مستقیم به کودک است. برای مثال زمانی که کودک برای اولین بار کار اشتباهی را مرتکب می‌شود، والدین باید به شکل غیر مستقیم و بدون کلام او را متوجه کار اشتباه خود کنند. مثل احم کردن یا روی برگرداندن.

2 - تغافل

با ادامه یافتن یک کار اشتباه از سوی کودک، بهتر است والدین از اشتباه او چشم‌پوشی کرده و با تظاهر به ندیدن، رفتار کنند.

3 - نصیحت

زمانی که والدین یک رفتار ناخوشایند یا فعالیت ناشایستی را برای بار چندم از سوی کودک خود می‌بینند، بهتر است به نصیحت روی بیاورند. تذکر دادن اشتباه به کودک به صورت زبانی و همراه با نرمش و محبت در بسیاری از موارد تاثیرگذار است

4 - تذکر مستقیم

اگر کودک همچنان به رفتار اشتباه و نابهنجار خود ادامه داد، والدین باید به تنبیه از طریق تذکر مستقیم روی بیاورند. تذکر مستقیم به کودک باید به این صورت باشد که متوجه والدین از رفتار او ناراحت هستند. پدر یا مادر باید از کودک بخواهند که به رفتار نادرست خودش پایان دهد. فراموش نکنید که به هیچ عنوان نباید کودک را تحقیر کرد و تذکر مستقیم را همراه با سرزنش و تخریب شخصیتی به کار برد.

5 - قهر کوتاه مدت

زمانی که کودک به رفتار اشتباه خود اصرار می‌کند و هیچکدام از روش‌های پیشین در ترک فتار او کارساز نیست، والدین می‌توانند کودک را از طریق قهر غیرمستقیم تنبیه کنند.
این قهر نباید بیش از دو یا سه ساعت طول بکشد. در این مدت والدین باید به کودک این فضا را بدهند که درباره رفتار و عملکرد خود فکر کنند.

6 - اخطار کوتاه مدت

در مرحله بعدی، زمانی که رفتارهای نادرست با تکرار زیاد از سوی کودک همچنان ادامه یافت، والدین باید از تنبیه اخطار دادن استفاده کنند. در این تنبیه والدین باید به صورت مستقیم به کودک اخطار داده و او را درباره محروم شدن از مسائلی که دوست دارد، آگاه کنند.
فراموش نکنید که اخطار را درباره مسائلی که کودک به آن علاقه دارد به او ابراز کنید و توجه کنید که این اخطار قابلیت اجرایی شدن داشته باشد. برای مثال به او بگویید که به مدت یک روز نمی‌تواند با اسباب‌بازی مورد علاقه خودش بازی کند یا از تماشای کارتون محبوبش محروم می‌شود.